CHE´nin yasam öyküsü

Latin Amerika ´da gelisen savaslarin efsanelesmis kisisi Ernesto Che Guevara, 14 haziran `28`de Arjatin´in Rosario sehrinde dogdu. Babasi Ernesto Guevara Lynch, Irlanda asilli bir yüksek mühendisti. Annesi Celia de la carna ise, Irlandali-Ispanyol karisimidi. Che, iki yasinda astima tutuldu. Bu hastalik olünceye kadar Che Guevara´nin yakasini birakmayacak, Sierra-Maestra´da Batista ordularina karsi vurusuken, Bolivya´da gerilla gerilla savasi verirken O´na hep zorlu dakikalar yasatacaktir. Che Guevara üç yasindayken, ailesi Buenos Aires´eyerlesti. Che´nin Celia ve Ana Maria adli iki kizi, Roberto ve Juan Martin adli iki erkek kardesi vardi. Aile daha sonra Kordoba´da Alta Gracia´ya yerlesti. Che Guevara ilk ve orta okulu Kordoba´da okudu. Daha sonra Egitim bakanligina bagli Dean Fines lisesine devam etti. Okulda ingilizce, ecde de annesinden Fransizca ögrendi. On dört yasindayken Freud´un kitaplariyla ilgilendi, Baudelaire´in siirlerini sevdi. Onalti yasindaysa Sili´li sair Pablo Neruda´ya hayrandi.
 1959 Subatinda Küba´ya yaptigi hizmetlerinden dolayi, bakanlar kurulu karariyla Küba yurttasi ilan edildi. Bir süre sonra da silah arkadasi Aleisa March´la evlendi. Devrimin zaferinden sonra, önce INRA (Ulusal Tarim Reform Enstitüsü) sanayii bölümü baskanligina, sonra da 26 Kasim 59´da Küba Ulusal Bankasi baskanligina atandi. 23 Subat 61´de Küba Devrim Hükümeti yeni kurulan sanyii bakanligina, Ernesto Che Guevara´yi getirdi. Guevara, Playa Giron (Domuzlar köyü) catismasi sirasinda tekrar kale komutanligi görevine üstlendi. 62 Ekiminde basgösteren bunalim sirasinda ise Pinal del Rio aakeri komutanligini yapti. Küba´daki görevleri sirasinda öteki Latin Amerika ülkelerine geziler yapan Ernesto Che Guevara, buralar da yeni devrimci eylemlerin örgütlenmesi geregine inanarak, 65 Eylülünün son günlerinde Küba´daki tüm görevlerinden istifa etti. ûnlü Veda mektubunu Fidel Castro´ya birakarak Küba´dan ayrildi. 
 Bütün cocuklugu biyunca hastaligini yenmeye calisti. Spora basladi. Lisedeyken Atalay Jimnastik klübünün en gözde atletlerinden biri oydu. Ônceleri Kordoba disinda büyük bir ciftlikleri, rahat bir burjuva hayatlari olan Guevara ailesinin durumu giderek bozuldu. Çiftligi elden cikardiktan sonra, 44 yilinda Buenos Aires´e göctüler. Che Guevara lise ögrenimini maddi sikinti icinde tamaladi ve tip falkultesine yazildi. Daha sonra Egitim bakanligina bagli Dean Fines lisesine devam etti. Okulda ingilizce, ecde de annesinden Fransizca ögrendi. On dört yasindayken Freud´un kitaplariyla ilgilendi, Baudelaire´in siirlerini sevdi. Onalti yasindaysa Sili´li sair Pablo Neruda´ya hayrandi. Bütün cocuklugu biyunca hastaligini yenmeye calisti. Spora basladi. Lisedeyken Atalay Jimnastik klübünün en gözde atletlerinden biri oydu. Ônceleri Kordoba disinda büyük bir ciftlikleri, rahat bir burjuva hayatlari olan Guevara ailesinin durumu giderek bozuldu. Çiftligi elden cikardiktan sonra, 44 yilinda Buenos Aires´e göctüler. Che Guevara lise ögrenimini maddi sikinti icinde tamaladi ve tip falkultesine yazildi. Ernesto Che Guevara, fakülte yillarinda önce, Arjantin´i sonra bütün Latin Amerika´yi dolasti; cüzzam ve tropikal hastaliklari üzerinde çalismalar yapti. Çok kere bisiklet ya da motorsikletle, bes parasiz, kimi yerde mola verip hamallik, iscilik, gemi tayfaligi, hekimlik ve hatta bulasikcilik yaparak tamamladgi bu macerali gezide Che Guevara, yurdunun ve kitasinin gerceklerini yakindan tanidi. Che´53 yilinda üniversite´yi bitirdi. Venezüella´da Cabo Blanco cüzzam kolonisinde calismak üzere bir antlasma yapti. Karakas´agiderk, Peru´ya ugradi. Orada yerliler hakkinda daha önce yayinlanan bir incelemesi yüzünden tutuklanip cezaevine gönderildi. Hapishane´de Perulu solcularla tanisti, bir süre sonra da serbest birakildi. Yoluna devam ederken Ekvardor´a ugradi. Burada avukat Ricardo Rojo ile tanisti. Bu tanisma Che´nin hayatinda bir dönüm noktasidir. Rojo onu Venezulla´ya gitmekten caydirip, devrimci hükümetin isbasinda bulundugu Guetemala´ya götürdü. Che Guetemala´daki dag köylerinde doktorluk yapti. Devrimci Arbenz hükümeti, distan da desteklenen sagci bir hükümet darbesiyle devrilince, Arjantin büyükelciligine siginmak zorunda kaldi. Arbenz´in hayranlarindandi.
 
 Oynanan bu oyun sindiremedi. Devrimcilerin safina katildi. perde arkasinda Guetemala´li gencleri örgütlemeye giristi. Faaliyetleri ögrenilince elcilik binasinda kapi disari edildi. Guetmala´da kalmayi tehlikeli bularak Meksikaia gitti. Ernesto Che Guevara, Guetemala´da iken bircok Küba´li sürgünle, bu arada Fidel Castro´nun kardesi Raul ile tanisip arkadaslik kurmustu. Guevara Küba´yi onlardan ögrendi. Meksika´da Fidel Castro ve arkadaslariyla tanisarak Küba devrimcilerine katildi. Granma yatiyla Küba´ya ilk varanlardandi. Devrimci savasin en ön saflarinda yer aldi, kendisine binbasi rütbesi verildi. Santa Clara savasindan sonra binbasi Ernesto, Havana´nin La Cabana kalesinin komutanligina getirildi. 

 "...Sanirim, beni Küban´nin kendi sinirlari icindeki devrimin baglayan ödevden payima düseni yerine getirdim. Simdi senden, arkadaslarindan ve artik benim de halkim olan halkindan izin istiyorum.... Dünyanin baska köseleri var, benim karinca kararinca yardimlarima muhtac. Küba´nin basinda bulunman dolasiyla yüklendigim sorumluluklar yüzünden dileyip de yapamadigim seyi ben yapabilirim." Bu satirlar beklik de, gizler de yatan ama cok köklü bir doslugun, inancin su yüzüne vurmayi engelledigi bir görüs ayriligini yansitiyordu. Nereye gittigi bilinmiyordu. Dünya basinin da cesitli varsayimlar yürütüldü. Adi birkac öldüye cikti. Kaybolusundan dört ay sonra, " Ôlüm nereden ve nasil gelirse gelsin... savas sloganlarimiz kulaktan kulaga yayilacaksa ve silahlarimiz elden ele gececekse ve baskalri mitralyöz sesleriyle, savas ve zafer naralariyla cenazelerimize asit yakacaksa, ölüm hos geldi sefa geldi!"
1966 Ocak ayinda Havana da toplanan üc kita (Tricontinental) konferansina gönderdigi demecle sesi bir kere daha duyuldu.
"Amacim iki, üc hatta daha fazla Vietnam yaratmak" oldugunu söyliyen bu demec söyle sona eriyordu. " Ôlüm nerden ve nasil gelirse gelsin.. savas sloganlarimiz kulaktan kulaga yayilacaksa ve silahlarimiz elden ele gececekse ve baskalri mitralyöz sesleriyle, savas ve zafer naralariyla cenazelerimize asit yakacaksa, ölüm hos geldi sefa geldi!" Oysa Latin Amerika´daki devrimci mücadele, daha gercekci tabanlar arayip bulma sancisindaydi.
Bolivya´daydi Che!... Bu ülkede bir gerilla savasi örgütlemekteydi. Ôlüm bir süre sonra gelip onu buldu ama, geride biraktigi mücadele günümüz Latin Amerika devrimci eyleminin belki de bu en renkli kisisinin inanc dünyasinda yarattigi boyutlar icinde gelismedi.
Ernesto Che Guevara 7 ekim 1967 gecesi, Higueras yakinlarinda pusuya düsürüldü. 8 Ekim sabahi yarali olarak ele gecti. Sorguya cekmek istediklerinde, agzindan tek kelime dahi alinamamisti.
9 ekim 1967 günü ögle üzeri, Bolivyali Cavus Mario Terzanin karabinasindan bosalan kursunlarla can verdi.